Co to jest stablecoin?
Stablecoin to kryptowaluta, która utrzymuje stabilną wartość. Niezmienna wartość osiągnięta jest poprzez powiązanie tokenu z innym stabilnym aktywem, najczęściej walutą fiducjarną (dolar amerykański, euro, funt brytyjski, itp.). Nie mniej jednak nic nie stoi na przeszkodzie, aby powiązać wartość stablecoina z uncją złota, czy koszykiem różnych aktywów (np. jednostka SDR).
Pieniądz fiducjarny (łac.fides – wiara) – waluta niemająca oparcia w dobrach materialnych (jak np. kruszce). Wartość pieniądza fiducjarnego opiera się na zaufaniu do emitenta.
Wikipedia
Stablecoiny zostały stworzone, aby rozwiązać problem dużych fluktuacji kursów kryptowalut. Przykładowo, cena Bitcoina potrafi zmienić się o kilkanaście procent w ciągu godziny! Kto chciałby płacić coinem za zakupy, którego wartość następnego dnia może być o połowę wyższa? Z kolei kto chciałby przyjąć płatność kryptowalutą, której wartość w momencie potwierdzania transakcji może znacząco spaść?
Zmienność kryptowalut jest jednym z głównych powodów uniemożliwiających ich szerokie zastosowanie jako środka płatniczego czy przechowującego wartość.
Kategorie stablecoinów
Bogaty ekosystem blockchain posiada wiele funkcjonujących stablecoinów. Projekty te możemy podzielić na kilka grup ze względu na ich konstrukcję.
Zabezpieczone walutami fiat
Stablecoiny zabezpieczone tradycyjnymi walutami fiducjarnymi (np. amerykański dolar), przechowują odpowiednią ilość pieniędzy jako rezerwę pod wyemitowane coiny na rachunku bankowym. Najczęściej możemy spotkać peg 1:1, czyli 1 jednostce kryptowaluty w obiegu, odpowiada 1 jednostka waluty fiat (np. 1 USD, 1 EUR lub 1 GBP). Przykładowo, jeśli rezerwa wynosi 100 mln USD to w obiegu znajdzie się 100 mln stablecoinów, każdy o wartości 1 USD. Zwiększając rezerwy służące jako zabezpieczenie, kustosz ma możliwość wyemitować nowe coiny (zwiększanie podaży). Na żądanie, firma odkupuje stablecoiny i zwraca walutę fiat (zmniejszanie podaży).
Rezerwa zarządzana jest przez scentralizowaną jednostkę, która w teorii gwarantuje pokrycie rezerwami coinów w obiegu. Rezerwy podlegają kontroli różnych instytucji finansowych w zależności od rezydencji firmy zarządzającej stablecoinem.
| Plusy | Minusy |
|---|---|
| Minimalne wahania kursu | Centralizacja |
| Duża płynność | Wiarygodność pokrycia zabezpieczenia |
Zabezpieczone surowcami
Analogicznie jak w przypadku stablecoinów zabezpieczonych walutami fiat, surowce (tj. złoto, srebro, ropa, itd.) przechowywane są w magazynach i służą jako rezerwa pod wyemitowane kryptowaluty.
Stablecoin XAUt (Tether Gold) to coin zabezpieczony fizycznymi sztabkami złota zdeponowanymi w Szwajcarii. 1 token XAUt reprezentuje jedną uncję złota (31.1 gram). Istnieje możliwość wymiany posiadanych stablecoinów na fizyczną sztabkę złota, która zostanie dostarczona do wybranego miejsca na terytorium Szwajcarii. Druga opcja to zlecenie sprzedaży złota i otrzymanie środków w postaci amerykańskich dolarów. W obu przypadkach należy zweryfikować swoje konto w firmie TG Commodities Limited i posiadać wymaganą liczbę tokenów XAUt, które odpowiadają wadze sztabki złota w standardzie Good Delivery.
| Plusy | Minusy |
|---|---|
| Minimalne wahania kursu | Centralizacja |
| Duża płynność | Wiarygodność pokrycia zabezpieczenia |
Zabezpieczone kryptowalutami
W tym przypadku zabezpieczenie składa się z innych kryptowalut najczęściej tych o największej kapitalizacji (Bitcoin, Ethereum). Zaletą tego typu stablecoinów jest brak centralnej jednostki, który zajmuje się zarządzaniem projektem i jego rezerwami. Zdecentralizowanie jest uzyskane za pomocą smart kontraktów, które przyjmują depozyt użytkownika jako zabezpieczenie pod wyemitowane stablecoiny.
Zabezpieczenie kryptowalutami (np. BTC, ETH) jest problematyczne ze względu na duże wahania ich ceny. Jak więc pomimo tych wahań utrzymać stabilny peg 1:1 do np. USD? Problem rozwiązano za pomocą nadmiarowego zabezpieczenia. Użytkownik chcący otrzymać stablecoiny, musi przelać odpowiednio większą wartość zabezpieczenia na adres smart kontraktu. Dzięki temu, w przypadku spadku ceny kryptowalut zabezpieczenia, nadmiarowość zapewni zabezpieczenie pozycji.
Depozyt o wartość 200% wyemitowanych stablecoinów, uchroni nas przez 50% spadkiem naszego zabezpieczenia. Przykładowo, aby zakupić 1 stablecoin o wartości 1 USD w chwili transakcji musimy zdeponować tokeny ETH o wartości 2 USD. Natomiast, jeśli wartość zabezpieczenia spadnie o więcej niż 50%, nasze zabezpieczenie zostanie zlikwidowane!
| Plusy | Minusy |
|---|---|
| Decentralizacja | Nadmiarowe zabezpieczenie |
| Przejrzystość | Mniej stabilny kurs |
| Podażowa skalowalność | Możliwość utraty zabezpieczenia przy dużym spadku kursu |
Zabezpieczone algorytmami
To zupełnie inne podejście do zapewnienia pegu między stablecoinem, a powiązanym aktywem bez udziału rezerwy zabezpieczającej. Stabilizację ceny zabezpieczają wyrafinowane algorytmy w połączeniu ze smart kontraktami symulując politykę monetarną. Odpowiednio manipulując ilością stablecoinów w obiegu poprzez „dodruk” lub ich „spalanie” w zależności od aktualnej sytuacji na rynku. W czasach zwiększonego popytu na stablecoin, algorytmy zwiększą odpowiednio podaż coinów w obiegu, aby zahamować wzrost ich ceny i utrzymać peg do wybranego aktywa (np. USD). Gdy zapotrzebowanie na stablecoiny spadnie, są one spalane (zmniejszenie podaży), aby zahamować spadek ich ceny.
| Plusy | Minusy |
|---|---|
| Decentralizacja | Skomplikowane do analizy algorytmy |
| Brak rezerwy zabezpieczającej | Mniej stabilny kurs |
Zestawienie projektów
Poniżej prezentujemy zestawienie stablecoinów o największej kapitalizacji z każdej kategorii.
| Stablecoin | Ticker | PEG | Zabezpieczenie |
|---|---|---|---|
| Tether | USDT | USD | Fiat |
| USD Coin | USDC | USD | Fiat |
| Binance USD | BUSD | USD | Fiat |
| Dai | DAI | USD | Krypto |
| UST | USD | Algorytm | |
| TrueUSD | TUSD | USD | Fiat |
| Paxos Standard | PAX | USD | Fiat |
| Tether Gold | XAUT | Uncja złota | Surowiec |
| Paxos Gold | PAXG | Uncja złota | Surowiec |
Optymalizacja podatkowa
Na tym świecie pewne są tylko śmierć i podatki.
Benjamin Franklin
W przypadku osób rozliczających podatki w Polsce, stablecoiny pozwalają odłożyć w czasie zapłatę podatku od „zrealizowanych” zysków na rynku kryptowalut.
Podatek od kryptowalut został prawnie uregulowany w art. 17 ust. 1f ustawy o PIT, gdzie kryptowaluty określane są mianem waluty wirtualnej, która nie jest prawnym środkiem płatniczym w Polsce.
Zgodnie z definicją, podatek od sprzedaży waluty wirtualnej należy zapłacić w przypadku jej wymiany na tradycyjną walutę fiat, towary, usługi, itp. Natomiast wymiany pomiędzy kryptowalutami są zwolnione z podatku. Tym samym transakcje wymiany kryptowalut na stablecoiny są zwolnione z podatku, pozwalając nam zrealizować zysk z bardziej zmiennych projektów i przechować wartość w stabilnych coinach bez obowiązku podatkowego!
Powyższe rozwiązanie było możliwe w chwili pisania tego artykułu (czerwiec 2021). Aktualny stan prawny powinien zostać zweryfikowany.
Podsumowanie
Korzystając ze stablecoinów należy pamiętać, że ich kurs odzwierciedla stabilność aktywa z którym jest powiązany. I choć przykładowo kurs dolara amerykańskiego jest stabilny, to nie zawsze tak musi być – szczególnie w długim terminie.
Stablecoiny niewątpliwie dostarczyły nową jakość do świata krypto. Jednak należy być ostrożnym z jakiego projektu skorzystamy. Przypominamy, że głównym celem pierwszej kryptowaluty Bitcoin opartej o sieć blockchain było umożliwienie zawierania transakcji bezpośrednio pomiędzy dwoma stronami, bez udziału pośrednika. Niektóre kategorie stablecoinów przeczą tej idei, będąc we władaniu firm trzecich.
